Edith Eger

Een van de voor mij meest inspirerende mensen is Edith Eger.

Edith is een Amerikaanse psychologe van joodse afkomst. Ze overleefde de Holocaust. Edith, nu hoogbejaard, behandelde vele mensen met allerlei mentale problemen.

Vlak voor hun aankomst in Auschwitz fluistert Edith’s moeder haar in haar oor: “Onthoud dat niemand dat wat je in je eigen gedachten hebt van je af kan pakken”. Deze uitspraak hielp Edith door de verschrikkingen van het concentratiekamp. Ze kon het opbrengen om voor Mengele te dansen door in haar hoofd haar eigen wereld te creëren; de wereld van de opera, applaus, schijnwerpers en bloemen.

In haar boeken “De Keuze” en “Het Geschenk” beschrijft ze wat haar is overkomen en hoe ze steeds weer koos voor het leven. Een uitspraak van Victor Frankl, collega psychiater die eveneens de Holocaust overleefde, was voor Edith een belangrijk houvast: “Iemand kan in alle gegeven omstandigheden kiezen welke houding hij aanneemt”.

Wat mij opvalt in het verhaal van Edith, maar ook in de verhalen die ik hoor in mijn praktijk, is de enorme mentale veerkracht die wij als mens hebben. Ik vind het woord veerkracht facinerend. Het doet mij denken aan de kracht van kwetsbaarheid; flexibiliteit hand in hand met stevigheid.

Veerkracht is het vermogen dat wij allemaal hebben om te kunnen omgaan met tegenslagen en moeilijkheden, maar ook met het kunnen ontvangen van de mooie dingen in het leven. Onze veerkracht is de souplesse om met het leven mee te bewegen zoals het zich aandient. Onze innerlijke veer kan zich op vele manieren aanpassen aan omstandigheden. De veer kan uitrekken en weer inkrimpen, meebewegen en terugveren, maar in essentie veranderen we niet. Wanneer de spanning of de uitdaging wegvalt zijn we snel weer in balans. Dit betekent niet dat we altijd weer terugveren naar onze oorspronkelijke omstandigheden. De tijdelijke disbalans kan een motivatie zijn om stappen te zetten naar omstandigheden die beter bij ons passen.

Onze veerkracht wordt o.a. bepaalt door de houding die we aannemen ten opzichte van ons leven en van onszelf. Onze veerkracht zorgt ervoor dat we feiten en situaties waar we geen invloed op hebben kunnen accepteren. Ook kunnen we onszelf en anderen accepteren zoals we/ze zijn. We tonen met onze veerkracht initiatief en zijn daadkrachtig. We durven ons kwetsbaar op te stellen en zijn ons ervan bewust, net als Edith, dat onze gedachten onze emoties en ons gedrag bepalen.

We vragen niet naar het waarom van onze problemen, maar onderzoeken hoe we naar betere omstandigheden kunnen bewegen. In welke omstandigheden je ook verkeert; veerkracht zorgt voor regie en autonomie.

Als we te weinig veerkracht ervaren kunnen we stress opbouwen en wordt terugveren steeds lastiger. We verliezen het contact met onszelf en zijn voortdurend gespannen. Terugveren naar wie we werkelijk zijn gaat niet meer vanzelf. Het kan zijn dat we hierbij hulp nodig hebben.

Heb jij het gevoel dat jouw veerkracht is verdwenen? Is de rek eruit of is jouw veer te strak gespannen? Wil jij veerkrachtiger worden? Je mag vrijblijvend contact met mij opnemen voor een moti-veer-end gesprek.

Column Marleen Vulic / Praktijk Harts-Tocht