Laatste wens, laatste eis?

Zet mij maar bij het grof vuil. Stop mij maar in een kartonnen doos. Het zijn uitspraken die ik met enige regelmaat hoor wanneer ik bij een familie aan tafel zit.
Het zijn uitspraken die, zonder dat ik wil generaliseren, veelal door mannen gedaan worden. Natuurlijk is dit grappig bedoeld maar vaak zit er een ondertoon in. Ik wil geen poespas bij mijn uitvaart en eigenlijk wil ik helemaal niks. Misschien wil ik eigenlijk gewoon niet sterven!? Wat betekent het voor nabestaanden wanneer dierbaren aangeven niks te willen bij afscheid van het leven?

Een poos geleden zat ik bij een familie aan tafel. Meneer had aangegeven geen gedoe te willen. Hij wilde geen afscheidsbijeenkomst, geen condoleance. Hij wil door zijn gezin naar het crematorium gebracht worden en verder niets.

De dilemma’s komen ter sprake. Zijn kinderen hebben beiden een groot netwerk. De echtgenote woont in een seniorencomplex waar bewoners naar elkaar omkijken en betrokkenheid tonen. De kleinkinderen hebben vrienden en vriendinnen.
Voor hen is het gebruikelijk dat ze naar condoleances gaan wanneer er in de vriendenkring een opa of oma overlijdt. Meneer zelf zat bij diverse verenigingen en clubs. Zijn kinderen hoorden pas op de dag dat hun vader overleed dat hij geen uitvaart wilde. Ze waren gechoqueerd en vonden echt dat dit niet kon.

‘De echtgenote had ook behoefte haar verdriet te delen met vriendinnen’

De echtgenote kwam in een spagaat. Zij wilde de wensen van haar man respecteren. Maar ook zij had behoefte haar verdriet te delen met vriendinnen. Ook ik voelde het dilemma. Wanneer wensen van een overledene bekend zijn behoor je deze te respecteren, maar ….
Realiseert deze meneer wel wat zijn uitspraken betekenen voor zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen. Is het misschien ook zo dat wanneer je bij je overlijden iedereen uit je netwerk buitensluit, je ook niet kunt verwachten dat deze mensen zich daarna om je nabestaanden bekommeren? In hoeverre mogen mensen die deel zijn geweest van je leven afscheid nemen?
Twee uur lang werd er gezocht naar een vorm van afscheid nemen waarin de wensen van iedereen tot hun recht kwamen zonder de wensen van meneer uit te sluiten. Dit lukte niet tot ieders tevredenheid.
Uiteindelijk organiseerden we een uitgebreide condoleance waar gasten koffie aangeboden kregen zodat er tijd was om elkaar te ontmoeten en verdriet te delen.
De volgende dag brachten we meneer met het gezin naar het crematorium. Zonder muziek, zonder koffie. Op die manier probeerden we aan zijn wens te voldoen.

Mijn advies: Probeer stil te staan bij de consequenties voor hen die zonder jou verder moeten wanneer je je wensen uitspreekt betreffende je afscheid. Zodat je laatste wens niet als een onmogelijke eis voelt.

Wies Sanders,
Uitvaartverzorging

Column Wies Sanders