Leo Nijhuis blijft bieren brouwen
De jaarlijkse barbecue van het Twents Bierbrouwersgilde werd dit jaar bij Peter Besselink in Glanerbrug gehouden. Besselink kreeg tijdens de cursus bierbrouwen les van Leo Nijhuis. “Dit jaar hadden we zeven cursisten, vorig jaar dertien’’, zegt Nijhuis.
Enschede – Leo Nijhuis begon in 2011 als leermeester bij het Twents Bierbrouwersgilde. Nijhuis was al werkzaam op het Bonhoeffer, dus paste het overdragen van de kennis van het brouwen van bier aardig in zijn straatje. "Ik kom uit het onderwijs -natuurkunde, biologie, scheikunde- dus leermeester bierbrouwen was me op het lijf geschreven.''
HAB in Hengelo
Het gilde werd in 1984 opgericht in Hengelo onder de naam HAB, wat stond voor Hengelose Amateur Brouwers, legt Nijhuis uit. “Het is het oudste bierbrouwersgilde van Nederland.’’
Nijhuis’ brouwverleden begint in september 1998. “Tijdens een bierfestival bij de Houtmaat in Hengelo ben ik samen met Hans Saris lid geworden van het biergilde HAB. Al snel kwamen we er achter dat we op de gildeavonden niet het bierbrouwen gingen leren. Dat bleek ook al uit het moment dat we ons eerste biertje wilden brouwen uit vol mout. We hadden geen idee van hoelang we nodig hadden voor het brouwen van tien Liter. We begonnen met afwegen van de mout die we vervolgens met een oude handkoffiemolen wilden malen. Toen dat geen succes werd, hebben we Oscar Moerman gebeld om zijn schrootmolen te mogen lenen. Hij begon te lachen toen ik hem ‘s avonds om zeven uur belde. ‘Wat willen jullie? Nu starten met brouwen? Natuurlijk mag je mijn molen gebruiken ik kom hem wel brengen’, zei hij. Waarom hij moest lachen was al snel duidelijk: het brouwproces neemt al snel acht uur in beslag! Dus ‘s nachts om twee uur waren we klaar en zat het bier in de gistingsfles. Gelukkig was Oscar die avond erbij gebleven en hebben we toch een leerzame en gezellige avond gehad.’’
'ik ben begonnen in de keuken - was mijn vrouw niet blij mee'
Eanske
Leo Nijhuis leerde het brouwen van bier dus van Oscar Moerman die nu aan de weg timmert met Brouwerij Eanske. “Hoe je moet brouwen werd op een gildeavond niet duidelijk en dat was voor ons een reden om in 1999 in de activiteitencommissie te stappen. We verzorgden samen in het begin met Oscar en Rene Olde Hanhoff de gildeavonden en de jaarlijkse excursie, de HAB barbecue, de gildewedstrijd en de open brouwdagen van het gilde.’’
Borne
In 2002 vertrok het gilde van de Houtmaat naar een locatie in Borne, vertelt Nijhuis. “De Houtmaat werd overgenomen door Het Lansink. We hadden het laatste jaar al vernomen dat het Lansink geen belang bij ons had. We werden de ene avond in de grote zaal gezet en de andere avond in de kleine en juist op een avond als er een lezing werd gehouden door Guy Evers, wat uiteraard veel leden trok, zaten wij in de kleinste zaal. Samen met onder anderen Bennie Wallink hebben we toen een aantal alternatieve zaaltjes bezocht en kwamen uit bij het Steegje in Borne waar we –helaas- maar één seizoen in de mooie bovenzaal onze gildeavonden konden organiseren.’’
Lonneker
In 2004 kwam het gilde in Lonneker terecht, bij café Sprakel in het Bos. “Hier hebben we ook in 2005 het volwassen worden gevierd: het 21-jarig jubileum.’’
Iets anders was het organiseren van het landelijke Open Brouwkampioenschap bij de nieuwe Grolsch in Boekelo. Nijhuis: “Dat was een groot succes. Dat jaar waren er over de 500 bieren uit het hele land ingestuurd die in een weekend bij mij op school in het biologie- en natuurkundelokaal zijn getest door 16 keurmeesters. Dit aantal bieren is jarenlang het hoogst aantal bieren geweest.’’
Armonia
Na Sprakel in het bos werd de thuishaven van het gilde scouting Christoffel in Hengelo. “Dit was eigenlijk niet zo’n geschikte locatie’’, zegt Nijhuis. “Er was wel een kleine leuke bar ,maar er was tl verlichting en we moesten telkens weer de tafels en stoelen bij elkaar zoeken. We hebben er een paar jaar gezeten en zijn via Hans Saris -hij zat toen in het bestuur- op de huidige locatie Armonia, aan de Weusthagstraat, terecht gekomen.’’
Brouwmaatje
Met Hans Saris kon Nijhuis het goed vinden. Het werd zijn ‘brouwmaatje’. “Hans en ik hebben in de loop der jaren heel wat nieuwe activiteiten ontplooid.’’
Hij noemt de proeftafel. “Met verplicht invullen van proefformulieren om de brouwer feedback te geven en hieruit jaarlijks een kampioen uit te laten voortkomen die de Roerstok ontving.’’
De Neus oorkonde wordt ook genoemd. “Voor de beste proever tijdens de verschillende proeverijen die er door het jaar werden gehouden. Hans en ik waren degenen die het mentorschap bij de brouwcursus hebben ingevoerd, die we dan zelf met behulp van diverse ervaren brouwers tot uitvoering hebben gebracht.’’
Groei
Het gilde maakte in de loop der jaren een groei door. Nu zijn er zo'n 100 leden. “Hans en ik waren van mening dat het gilde te groot was geworden en dat er meer met commissies met hun eigen budget en verantwoordelijkheid moest worden gewerkt, zodat meer leden zich betrokken zouden gaan. Maar ondanks de voorstellen van een commissie werd er niets mee gedaan. Dat was voor Hans en mij het moment om met alle activiteiten voor het gilde te stoppen.’’
Meibok
Het overlijden van Hans Saris was pijnlijk voor Nijhuis, maar bierbrouwen doet hij nog wel. “Acht keer per jaar en verschillende biertjes. Soms is het tachtig liter, maar veertig liter kan ook. Het zelf bottelen is veel werk.’’
Zijn laatste brouwsel was een meibok. “Dat was een prima biertje. We hebben ‘m gepresenteerd op Vaderdag, met een elftal van EMOS. Ze zijn nog niet op. Ik bewaar er altijd een paar. Om te kijken hoe het bier zich houdt in de tijd. Je wilt de houdbaarheid weten.’’
Blokhut
De brouwerij van Nijhuis staat in een blokhut in de tuin. “Ik ben begonnen in de keuken in de keuken, maar daar was mijn vrouw niet blij mee. En de garage was ook geen succes.’’
Niet onbelangrijk: volgens Nijhuis kan iedereen leren bierbrouwen. “Je hoeft niet technisch te zijn.’’
