Eapkeskieken
Ahh, et is wier meart! DE moand um wier lekker olde mythes en misverstanden te herkauwen oaver de grötste minderheidssproake van Noordwest-Europa, et Nedersaksisch. Non heur ik oe denken: ‘Mer met méár sprekkers as inwonners van Noorweagen is dat toch ginne minderheid?’
Huw, zegt dat es gauw in et Hollands, want iej magt wal plat kuieren, mer enkel as et in domme plaatjes van Twentse wearstations, vrouwonvreandelike grappen en ohzovölle körtere Twentse vergoaringen is. Et mag dan seed 1996 ne officiële sproake wean, vieventwentig joar inmiddels, mer iej mut neet meanen da’j dan ook rekkenen of eardriekskunde in et Plat magt, zo as met dee andere inheemse sproake, et Engels. Gin Freeske tostanden, ja.
RTV Oost deed ook met in ’n optocht. Dee hadden van de EU eheurd van: ‘A’j wat doot met Plat, krie’j nen mooien klingelbuul vol met centen.’ Bie Oost kratsekratseden ze zik es achter de oren. Want eigenlik wollen ze lever helemoal niks met Plat. Dee hadden net joaren bie de dure selekteerd op Goois dialect: ‘Oei, heur ik iets nen te vlakken ee of oo? Dankensweard vuur de sollicitatie, iej heurt zo rap meugelik nooit wat van ons wier.’
Mer dee centen wollen ze toch ook neet mislopen. Dee oarme bleute mossen inenen wat met ne sproake dee ze zik oet alle macht ofeleard hadden. ’n Enen vrat van ‘n skrik onder ’n droad hen, ’n ander gung rap noar hoes hen um de earpel te kokken.
‘Wee’j wa’w doot?’ blearen ’n klooksten van et stel oaver ene hen den al vieventwentig joar met ’n vinger in de heugte zat. ‘Wiej vroagt et online bekkevolk wat zee meanen wat good Hollands was, mer toch stiekem Twents bleek te wean. Het raam los en zo.’ Nen tweeden opperden ne Hollandstalige stemronde op de webstea: “Nedersaksisch moet bewaard blijven.” En met ’n oetslag wieders niks met doon. - ‘Joahhh! Dan kö’w de EU loaten zeen da’w der wat an edoan hebt, mer geet et tóch stiekem oaver et Nederlands. Jongs, woer he’w de knippe?’
Den enen sukkelaar zat nog altied met de vinger in de heugte. Zo lange dat ze em neet länger vuurbie konnen kieken. Hee kuieren zo heanig, zo völs te Nedersaksisch. Halverweage bulkeden ze al oaver em hen. ‘Wat zeg iej? Et niejs en serieuze programma's dee'j normaal in et Hollands doot noe in et Plat? Et mut toch neet anhalen met dee dialektgekkies! Nee, weardering vuur Nedersaksisch is mooi, mer de leu doot lever eapkeskieken met nikszeggende stroatvroagen. De rest van et joar mu'w allemoal wier eaven normaal doon.'
Martin ter Denge