Afbeelding
Foto: Lutske Veenstra

Tet Rozendal geeft legende Mata Hari een stem

ALMELO – Het leven van Mata Hari is een eeuw na haar dood nog met mystiek omgeven. Was ze een spion, een dubbelspion, een femme fatale of een ongelukkige vrouw? Daarover gaat de muzikale toneelvoorstelling waarin Tet Rozendaal haar tot leven wekt. Actueler dan ooit.

Mata Hari (in 1876 geboren te Leeuwarden als Margaretha Geertruida oftewel Grietje Zelle) stierf in 1917 te Vincennes door een Frans vuurpeloton. Nu, honderd jaar na haar dood, zijn er nieuwe dossiers geopend. De net als Mata Hari uit Leeuwarden afkomstige Tet Rozendal geeft deze legende van de even exotische als excentrieke danseres donderdag 9 november in Hof 88 opnieuw een stem. Op verdenking van dubbelspionage voor de Duitsers werd de Friezin, geboren als Greetje Zelle, gefusilleerd.

'Ik ben onschuldig'

Uit de onlangs boven water gekomen informatie zou blijken dat Mata Hari, die in alle kringen contacten had, beweert part noch deel te hebben gehad te aan haar (dus vermeende) spionageactiviteiten. Zoals ze stelt in haar brief naar de president van de Franse republiek: 'Ik ben op 25 juli 1917 door het Oorlogstribunaal ter dood veroordeeld wegens verraad van Frankrijk. Ik stel hierbij uitdrukkelijk dat ik niet schuldig ben. Ik heb nooit een daad van spionage, of een poging daartoe ondernomen in Frankrijk of tegen Frankrijk.'

Actueler dan ooit

Tet Rozendal, ook een geboren Friezin, schreef in vier jaar geleden een muziektheaterstuk over Mata Hari. Opvallend is dat zij toen al de lijn koos die spoort met de recent geopenbaarde dossiers. Dat maakt haar voorstelling actueler dan ooit. Ook de onlangs vrijgekomen brieven die gebundeld zijn in het boek Denk niet dat ik slecht ben sluiten erg aan bij de gedachtegang van Tet Rozendal. 'Het is iets waarvan ik kippenvel krijg', aldus de actrice, 'dat ik zo dicht bij haar waarheid zat.

Mysterie en verleiding

Rozendaal gooit alles in de strijd om het publiek deelgenoot te maken van haar zoektocht; naar het leven van de mysterieuze en verleidelijke Mata Hari, en ook naar de Mata Hari in zichzelf. Een zoektocht met de vele kanten (voor- en achterkanten) van een spionageschandaal, met een zucht Parijse ooh- la- la en een vleug mystiek uit Nederlands-Indië.

Expositie in Leeuwarden

Wie meer wil weten kan voor of na de theaterproductie naar de geboortestad van het Friese meisje dat een Franse courtisane werd. In het Fries Museum werd medio vorige maand de grootste Mata Hari-tentoonstelling ooit geopend. Aan de hand van persoonlijke bezittingen, foto's, plakboeken, brieven en militaire dossiers 'ontmoet' de bezoeker Margaretha Zelle, het meisje achter de iconische Mata Hari. In de geest reist men met haar mee van haar geboortestad Leeuwarden naar Nederlands-Indië, waar het noodlot haar achtervolgt. En daarna haar glorieuze opkomst in de danstheaters van Parijs waar ze tijdens de Eerste Wereldoorlog in een web van intriges verstrikt raakt. De voorstelling in Hof 88 kan er mooi aan vooraf of achteraan.